Wanneer je kleine gaatjes in hout ziet of fijn boormeel onder een balk aantreft, is de kans groot dat je te maken hebt met houtworm. Maar wat veel mensen niet weten, is dat houtworm eigenlijk de larve van de houtkever is. De kever zelf is de volwassen vorm, en die is verantwoordelijk voor het leggen van nieuwe eitjes en dus voor het voortzetten van de aantasting. In dit artikel lees je alles over de houtwormkever, hoe je deze herkent en waarom professionele bestrijding belangrijk is.
Wat is de houtwormkever?
De houtwormkever is een verzamelnaam voor verschillende keversoorten die hout aantasten. In Nederland komen vooral de volgende soorten voor:
- De gewone houtwormkever (Anobium punctatum) – de bekendste en meest voorkomende.
- De grote houtwormkever (Xestobium rufovillosum) – ook wel het “doodskloppertje” genoemd, bekend om het tikkende geluid.
- De spinthoutkever (Lyctus brunneus) – vaak actief in tropisch of jong hout, bijvoorbeeld bij meubels of parket.
Elke soort legt eitjes in kleine scheurtjes of poriën van het hout. Wanneer de eitjes uitkomen, boren de larven zich in het hout om zich te voeden. Daar blijven ze jarenlang actief, onzichtbaar voor het oog.
Het verschil tussen houtwormkevers en boktorren
Hoewel zowel houtwormkevers als boktorren hout aantasten, zijn het verschillende soorten insecten. Omdat veel mensen denken dat dit dezelfde beesten zijn hebben we de verschillen op een rijtje gezet:
De houtwormkever is klein en veroorzaakt fijn boormeel en kleine ronde gaatjes (1–2 mm). De schade is meestal oppervlakkig en komt vaak voor in meubels, vloeren en balken van zachthout.
De boktor daarentegen is groter en maakt ovale, grotere gaten (6–10 mm). Boktorlarven leven dieper in het hout en veroorzaken zwaardere structurele schade, vooral aan draagbalken en dakconstructies. Ook de bestrijding verschilt: boktor vraagt vaak om een intensievere behandeling met injectie of gas, terwijl houtwormkevers meestal met een oppervlakte- of warmtebehandeling kunnen worden bestreden.
Kortom: beide insecten tasten hout aan, maar de boktor richt doorgaans grotere en kostbaardere schade aan. Een professionele inspectie kan precies vaststellen met welke soort je te maken hebt.
Levenscyclus van de houtwormkever
De levenscyclus van een houtwormkever bestaat uit vier fasen:
- Ei – de kever legt tientallen eitjes op of in het hout.
- Larve (houtworm) – de larve boort gangen in het hout en voedt zich met cellulose.
- Pop – na enkele jaren verpopt de larve zich dicht onder het oppervlak.
- Volwassen kever – de kever knaagt zich een weg naar buiten en laat het bekende ronde uitvlieggat achter.
Dit proces kan vijf tot acht jaar duren. Dat betekent dat een stuk hout jarenlang kan worden aangetast zonder dat je iets merkt.
Hoe herken je de houtwormkever?
Volwassen houtwormkevers zijn klein, bruin tot zwart en meestal 3 tot 6 millimeter lang. Ze leven maar kort – vaak slechts enkele weken – en zijn vooral actief in de lente en zomer.
Kenmerken waaraan je een houtwormkever (of hun aanwezigheid) kunt herkennen:
- Kleine ronde gaatjes in het hout (uitvliegopeningen);
- Fijn boormeel op of onder het hout;
- Zwakke plekken of afbrokkelend hout;
- Soms een zacht tikkend geluid bij warm weer.
De kever zelf is lastig te zien, omdat hij zich meestal pas laat zien wanneer hij uitvliegt om eitjes te leggen.
Waarom de kever zo moeilijk te bestrijden is
Het grootste probleem bij houtwormkevers is dat de schade al in gang is gezet door de larven, nog voordat de volwassen kever zichtbaar wordt. De larven zitten diep in het hout en zijn nauwelijks te bereiken met oppervlakkige middelen zoals azijn, ammoniak of olie.
Zelf bestrijden lijkt verleidelijk, maar het is vrijwel onmogelijk om alle larven en eitjes te doden zonder professioneel materiaal. Bovendien kan de aantasting zich verspreiden naar andere houten onderdelen in huis – balken, vloeren of meubels – waardoor de schade snel toeneemt.
Professionele bestrijding van houtwormkevers
Een professionele houtwormbestrijding richt zich niet alleen op de zichtbare kevers, maar vooral op de diep in het hout aanwezige larven.
Afhankelijk van de situatie kan een specialist kiezen voor:
- Injectiebehandeling: een bestrijdingsmiddel wordt rechtstreeks in het hout aangebracht.
- Verneveling of oppervlaktebehandeling: ideaal voor grote oppervlakken zoals vloeren of plafonds.
- Warmtebehandeling: het hout wordt tijdelijk verhit tot boven 55°C, waardoor alle stadia – eitjes, larven en kevers – afsterven zonder chemicaliën.
Een erkende bestrijder weet welke methode het beste resultaat oplevert, afhankelijk van het type hout en de ernst van de aantasting.
Lees meer over deze methoden op onze pagina over houtworm bestrijding.
Een klein beestje met grote risico’s
De houtwormkever is klein, maar veroorzaakt op de lange termijn grote schade. Zodra je sporen ziet zoals boorgaatjes of boormeel, is de kans groot dat de larven nog actief zijn.
Zelf bestrijden lijkt goedkoop, maar pakt zelden de kern van het probleem aan.
Laat een mogelijke aantasting daarom altijd professioneel onderzoeken. Zo voorkom je verdere schade en weet je zeker dat de houtworm – en de kever die hem veroorzaakt – volledig verdwijnt.
Neem vandaag nog contact met ons op en we staan snel bij je voor de deur!